MPC আৰু MPS ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক
MPC (Marginal Propensity to Consume) আৰু MPS (Marginal Propensity to Save) হ’ল অৰ্থনীতিৰ দুটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰণা, যি কোনো এখন অৰ্থনীতিৰ উপভোক্তাৰ আচৰণ বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই দুয়োটা ধাৰণা পৰস্পৰ সম্পৰ্কিত, আৰু ইহঁতৰ যোগফল সদায় ১ (এক)ৰ সমান হয়।
Table of Contents
MPC আৰু MPS ৰ সংজ্ঞা
১. MPC (Marginal Propensity to Consume):
MPC হ’ল উপভোক্তাই অতিৰিক্ত আয়ৰ যি অংশ ব্যয় (Consume) কৰে, তাক বুজায়। ইয়াক এনেদৰে গণনা কৰা হয়—
MPC= ΔY/ΔC
য’ত,
ΔC = উপভোগ ব্যয়ৰ পৰিৱৰ্তন
ΔY = আয়ৰ পৰিৱৰ্তন২. MPS (Marginal Propensity to Save):
MPS হ’ল উপভোক্তাই অতিৰিক্ত আয়ৰ যি অংশ সঞ্চয় (Save) কৰে, তাক বুজায়। ইয়াক এনেদৰে গণনা কৰা হয়—
MPS= ΔY/ΔS
য’ত,
ΔS = সঞ্চয়ৰ পৰিৱৰ্তন
ΔY = আয়ৰ পৰিৱৰ্তনMPC আৰু MPS ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক
MPC আৰু MPS ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক এনেদৰে বুজিব পাৰি—
১. যোগফল ১ৰ সমান:
উপভোক্তাই অতিৰিক্ত আয়ৰ এটা অংশ ব্যয় কৰে আৰু আনটো অংশ সঞ্চয় কৰে। গতিকে, MPC আৰু MPS ৰ যোগফল সদায় ১ৰ সমান হয়।
[MPC + MPS = 1]
২. বিপৰীত সম্পৰ্ক:
MPC আৰু MPS ৰ মাজত এক বিপৰীত সম্পৰ্ক আছে। অৰ্থাৎ, যদি MPC বৃদ্ধি পায়, তেন্তে MPS হ্ৰাস পায়, আৰু যদি MPC হ্ৰাস পায়, তেন্তে MPS বৃদ্ধি পায়।
উদাহৰণ
ধৰা হ’ল, এজন উপভোক্তাৰ আয় ১০০ টকা বৃদ্ধি পায়। তেওঁ যদি ৮০ টকা ব্যয় কৰে (MPC = 0.8) আৰু ২০ টকা সঞ্চয় কৰে (MPS = 0.2), তেন্তে—
[MPC + MPS = 0.8 + 0.2 = 1]
গুৰুত্ব
MPC আৰু MPS ৰ সম্পৰ্কই অৰ্থনীতিৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ, কিয়নো ইয়াক চৰকাৰী নীতি, বিনিয়োগ, আৰু মুঠ চাহিদা নিৰ্ধাৰণত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
MPC আৰু MPS ৰ মাজৰ সম্পৰ্ক অৰ্থনীতিৰ এক মৌলিক ধাৰণা। ইহঁতৰ যোগফল সদায় ১ৰ সমান হয়, আৰু ইহঁতৰ মাজত এক বিপৰীত সম্পৰ্ক থাকে।